Ngày 23/12, Nhà Trắng tuyên bố thực hiện cuộc điều tra theo Mục 301 của Đạo luật Thương mại năm 1974. Chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden sẽ "xem xét các hành vi, chính sách và hoạt động của Trung Quốc về sản xuất chất nền silicon carbide cũng như các loại wafer khác được sử dụng làm đầu vào cho quá trình chế tạo chip bán dẫn".
Cuộc điều tra diễn ra nhằm đánh giá mức độ phụ thuộc của Mỹ vào các loại chip thế hệ cũ của Trung Quốc trong nhiều lĩnh vực, từ viễn thông đến lưới điện. Đây được xem là "đấu trường mới" trong thương chiến Mỹ - Trung thời gian qua.
Trích lời một quan chức chính phủ, Reuters cho biết cuộc điều tra sau đó sẽ được chuyển giao cho chính quyền Donald Trump - người sẽ nhậm chức Tổng thống vào 20/1/2025. Đây có thể là động thái cuối cùng của chính quyền Biden đối với lĩnh vực bán dẫn Trung Quốc trước khi ông hết nhiệm kỳ.
Theo CNBC, năm qua, chính quyền Biden đã liên tiếp tung ra các lệnh cấm nhằm gây sức ép đến Bắc Kinh, như áp thuế 50% đối với sản phẩm bán dẫn của Trung Quốc hay hạn chế xuất khẩu chip nhớ, chip AI tiên tiến, siết thiết bị sản xuất bán dẫn.
Mỹ quy định chip thế hệ cũ là những dòng chip được chế tạo trên quy trình "lớn hơn 16-14 nm", tương ứng với các sản phẩm được phát triển từ trước năm 2014. Chúng được sản xuất trên nút trưởng thành và không quá phức tạp.
Việc sản xuất chip đời cũ hiện trở thành lợi thế lớn của Trung Quốc. Dữ liệu của chính phủ Trung Quốc công bố giữa năm nay cho thấy sản lượng bán dẫn của nước này tăng 40% trong quý I/2024. Hãng nghiên cứu TrendForce dự báo các doanh nghiệp Trung Quốc có khả năng trở thành thế lực trong mảng sản xuất chip thế hệ cũ, với 33% thị phần vào năm 2027.
Hồi tháng 4, Bộ trưởng Thương mại Mỹ Gina Raimondo cảnh báo khoảng 60% trong tổng số chip thế hệ cũ được tung ra thị trường vài năm tới sẽ do Trung Quốc sản xuất. Ngày 23/12, bà tiếp tục trích dẫn kết quả nghiên cứu của Bộ này và nhận thấy có tới 2/3 sản phẩm ở Mỹ sử dụng chip có chip cũ của Trung Quốc, nhưng một nửa trong đó không biết nguồn gốc chip, kể cả một số công ty trong ngành quốc phòng. "Đây là phát hiện đáng báo động", bà Raimondo nhấn mạnh.
Trong tuyên bố sau đó, người phát ngôn Bộ Thương mại Trung Quốc cho rằng cuộc điều tra chip của Mỹ sẽ gây tổn hại cho các công ty Mỹ và làm gián đoạn chuỗi cung ứng chip toàn cầu. Người này cho biết Bắc Kinh sẽ "thực hiện mọi biện pháp cần thiết để bảo vệ vững chắc các quyền và lợi ích của mình".